System Nutri Score – czy sugerować się nim w trakcie zakupów?

Zastanawiasz się, dlaczego coraz więcej produktów spożywczych oznaczonych jest pięciokolorową skalą Nutri-Score na etykiecie? Czym są symbole A, B, C, D, E, co oznaczają poszczególne kolory i czy warto kierować się tą wiedzą przy wyborze produktów do Twojej restauracji? Dowiedz się wszystkiego o systemie Nutri-Score.

Czym jest system Nutri-Score?

System Nutri-Scor,e znany również pod nazwą 5-Colour Nutrition Label (5-CNL), został stworzony przez francuskich naukowców zespołu ds. Badań nad Epidemiologią Żywienia (L’Equipe de Recherche en Epidémiologie Nutritionnelle – EREN). 

System opiera się na znakowaniu żywności przy zastosowaniu pięciokolorowej skali na etykiecie produktu spożywczego. Skala ta pozwala na ocenę wartości żywieniowej produktu spożywczego. W założeniu, dzięki zastosowaniu kodu literowego – A, B, C, D, E – konsument może dokonać lepszego wyboru podczas zakupów.

Nieprawidłowe jest rozumienie systemu przez konsumentów, którzy używają skali Nutri-Score do oceny żywności jako „zdrowej” lub „niezdrowej”. Celem skali jest ocena stopnia odżywczego danego produktu w ramach konkretnej kategorii. Skala Nutri-Score ma pomóc konsumentom zorientować się, czy dany produkt jest bardziej czy mniej pożywny w porównaniu do innych produktów w tej samej grupie produktów.

Jak wyliczany jest Nutri-Score dla produktu spożywczego?

Nutri-Score obliczany jest poprzez porównanie wartości energetycznej i zawartości składników korzystnych z poziomem niekorzystnych składników przeliczonych na 100 g lub 100 ml produktu. Wyróżniamy składniki:

1. korzystne, których spożycie może mieć wpływ pozytywny na zdrowie:

• błonnik,
• białko (nie zawsze),
• owoce, warzywa, 
• nasiona roślin strączkowych.

2. niekorzystne, których spożycie może mieć wpływ negatywny na zdrowie:

• wartość energetyczna,
• kwasy tłuszczowe nasycone,
• cukry, sól.

Algorytm Nutri-Score ocenia składniki odżywcze produktu, przypisując im punkty w zależności od ich charakterystyki. Składniki korzystne (takie jak błonnik, białko, ilość owoców, warzyw, orzechów i olejów roślinnych) obniżają punktację. Składniki niekorzystne (takie jak kalorie, ilość cukrów, tłuszczów nasyconych i zawartość soli) zwiększają punktację. Wynik klasyfikowany jest według pięciokolorowej skali – od A do E. 

Każdej literze przypisany jest określony kolor:

Produkty, które otrzymują ocenę „A” i „” są uznawane za bardziej korzystne dla naszego zdrowia, podczas gdy te z ocenami „D” i „E” są klasyfikowane jako mniej.

Czy Nutri-Score jest obowiązkowy w Polsce?

Stosowanie systemu Nutri-Score rekomendowane jest przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) oraz Międzynarodową Agencję Badań nad Rakiem (IARC). 

W Polsce system został zarekomendowany i poparty przez Centrum Zdrowia Dziecka, czy Instytut Matki i Dziecka. Stosowanie systemu przez producentów żywności jest jednak dobrowolne.

Zalety i wady Nutri-Score

Nutri-Score tak jak inne tego typu narzędzia, posiada zarówno zalety jak i wady. Dzięki zgłaszanym uwagom jest na bieżąco aktualizowany i dostosowywany do potrzeb konsumenta.

Do zalet systemy zaliczamy:

• promowanie zdrowych wyborów żywieniowych – zwiększenie świadomości konsumentów,
• wspomaganie walki z otyłością,
• prosty przekaz / informacje dla konsumentów dotyczące produktu.

Do głównych wad możemy zaliczyć podejście systemu, które koncentruje się na ilości składników uznawanych za niezdrowe, takich jak cukry, tłuszcze nasycone i sól. Produkty, które mają niską zawartość tych składników, otrzymają lepsze oceny, niezależnie od tego, czy są one naturalne, czy należą do grupy produktów wysokoprzetworzonych.

System nie uwzględnia również w swoim algorytmie takich składników odżywczych jak składniki mineralne i bioaktywne, czy witaminy. Przykładowo napoje gazowane typu „zero” mogą zostać ocenione lepiej niż napoje pełne witamin, składników mineralnych i bioaktywnych – soki i nektary.

Nutri-Score, podobnie jak wiele innych systemów oceny żywności, bazuje na wartościach odżywczych na 100 g lub 100 ml produktu, co może prowadzić do wprowadzania błąd konsumenta, w przypadku produktów spożywanych w innych ilościach niż 100 g lub 100 ml.

Punktacja w systemie Nutri-Score jest również nielogiczna. Produktom o korzystniejszych składnikach przyznaje się niższą ocenę niż produktom o niekorzystnych składnikach.

Dokonując zakupów, należy zatem pamiętać, że system Nutri-Score to narzędzie, nad którym w dalszym ciągu prowadzone są prace. Wybierając produkty do restauracji warto skorzystać z różnych źródeł informacji, aby uzyskać pełniejszy obraz wartości odżywczej zakupywanych produktów.