Chcąc pracować w branży gastronomicznej, ważne jest posiadanie aktualnych badań lekarskich do książeczki Sanepidu. Jakie badania są wymagane? Gdzie można je wykonać? Kto jest odpowiedzialny za ich zlecanie i ile kosztują? Na te pytania znajdziesz odpowiedź poniżej.
Badania w gastronomii: przepisy
Kwestie badań sanitarno-epidemiologicznych regulują przepisy krajowe i Wspólnoty UE tj.
- Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi,
- Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia,
- Rozporządzenie (WE) Nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie higieny środków spożywczych,
- Ustawa o Państwowej Inspekcji Sanitarnej z dnia 14 marca 1985 r.
Badanie sanitarno-epidemiologiczne do książeczki
Badanie sanitarno-epidemiologiczne ma na celu:
- ochronę konsumentów i zapewnienie bezpiecznej i higienicznej produkcji oraz dystrybucji żywności,
- potwierdzenie, że osoba zatrudniona w obszarze żywności nie jest nosicielem chorobotwórczych mikroorganizmów. Chodzi o pałeczki duru brzusznego, durów rzekomych A, B i C, a także pałeczki Salmonella i Shigella,
- wykrycie obecności prątków gruźlicy lub innych czynników chorobotwórczych, które mogą wykluczać możliwość pracy przy żywności.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 Ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi badania te przeprowadza lekarz podstawowej opieki zdrowotnej lub lekarz medycyny pracy.
Badanie sanitarno-epidemiologiczne polega na pobraniu trzech próbek kału, z trzech różnych dni. Wszystkie należy dostarczyć każdego dnia do laboratorium. W przypadku próbek kału dostarczanych na wymazówkach z podłożem transportowym, można dostarczyć je razem jednego dnia.
Wynik badań dostępny jest około po 7 dniach od przekazania ostatniej próbki.
Zlecenie badań do książeczki Sanepidu
Na badania sanitarno-epidemiologiczne kieruje pracodawca na podstawie wystawionego skierowania.
Badania wykonywane są przez laboratoria:
- Państwowej Inspekcji Sanitarnej,
- Państwowej Inspekcji Sanitarnej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych,
- Wojskowej Inspekcji Sanitarnej
lub przez inne laboratoria, które mają umowy zawarte z wymienionymi organami.
Badania do książeczki Sanepidu – ile ważne?
Przepisy nie określają jasno, czy i w jakich odstępach czasowych należy odnawiać badania do celów sanitarno-epidemiologicznych. W przypadku tego rodzaju badań, lekarz na podstawie swojej wiedzy i analizy konkretnych okoliczności ustala terminu kolejnych badań. Częstotliwość badań kału na nosicielstwo patogenów chorobotwórczych tj. pałeczki duru brzusznego, durów rzekomych A, B i C, a także pałeczki Salmonella i Shigella również nie jest określona w przepisach.
Konieczne jest przeprowadzenie powtórnego badania wyłącznie wtedy, gdy pracodawca zwraca się z wnioskiem o takie badanie w celach związanych z pracą pracownika lub w przypadku stwierdzonego zakażenia pałeczkami jelitowymi u wcześniej chorych osób, które wyzdrowiały.
UWAGA!
Przeprowadzenie badań przy każdej zmianie pracodawcy jest uzasadnione, ponieważ jest to związane z faktem, że rodzaj wykonywanej pracy może wiązać się z różnym ryzykiem zakażeń lub różnymi ścieżkami ich przenoszenia.
Koszt badań do książeczki Sanepidu w 2023 r.
Badania sanitarno-epidemiologiczne powinny być finansowane przez pracodawcę, ale można je wykonać również na własny koszt. Koszt samego badania sanitarno-epidemiologicznego na nosicielstwo to około 100 – 150 zł (aktualizacja 2023). Badanie lekarskie to koszt około 50 – 100 zł.
ZAPAMIĘTAJ!
Badania lekarskie pozwalają zapewnić, że produkcja, przetwarzanie i dystrybucja żywności odbywają się w sposób bezpieczny i higieniczny. Dzięki nim minimalizowane jest ryzyko przeniesienia chorobotwórczych patogenów na konsumentów. Jednocześnie zapobiegają potencjalnym wybuchom epidemii związanych z żywnością.
